زونا گوش ناشی از فعالیت ویروسی به نام هرپس می باشد وقتی این ویروس در نزدیکی اعصاب صورت و گوش فعال شود زونای گوش ایجاد میشود. زونای گوش به شکل تاول های دردناک و قرمز رنگ میباشد فعالیت این ویروس ناشی از ضعف سیستم ایمنی میباشد ولی علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نشده است. این ویروس همان ویروس آبله مرغان میباشد بنابراین افرادی که قبلا به آبله مرغان مبتلا شدهاند ممکن است در چند سال آینده دچار زونای گوشی شوند.
۱- ایجاد تاول های قرمز رنگ دردناک اطراف و داخل گوش
۲- ضعف یا فلج عضلات صورت
۳- گوش درد
۴- کاهش شنوایی
5- سرگیجه
۶- کاهش حس چشایی
۷- خشکی دهان
وقتی لکه های قرمز یا تاول های قرمز رنگ پر از مایع روی پوست یا اطراف گوش ایجاد شد و همزمان با آن عضلات صورت دچار ضعف یا فلج شد لازم است که به کلینیک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
زونای گوش می تواند هم در مردان و هم زنان ایجاد شود ولی سن ابتلا بیشتر در سنین بالای ۵۰ سال می باشد. همچنین زونای گوش در کودکان شیوع کمتری نسبت به بزرگسالان دارد.
ویروس هرپس که عامل زونای گوش می باشد ممکن است در بدن غیر فعال و بدون علامت باقی بماند ولی به مرور زمان با افزایش سن ویروس ممکن است فعال شود و علائم ایجاد کند.
از علل فعال کننده ویروس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- اضطراب و استرس
۲- افسردگی
۳- شیمی درمانی
۴-رادیوتراپی
۵- بیماری های نقص سیستم ایمنی مثل اچ آی وی
۶- داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن مثل کورتیکواستروئیدها
بله . ویروس ایجاد کننده آبله مرغان بعد از بهبود بیماری ممکن است سالها در بدن به صورت غیر فعال باقی بماند ولی چند سال بعد ممکن است مجدد فعال شده و این بار زونای گوشی را ایجاد کند و باعث ایجاد تاول های دردناک در نواحی صورت و اطراف گوش شوند و همچنین با ضعف عضلات صورت ممکن است عضلات صورت دچار فلج شوند.
خیر زونای گوش قابل سرایت به دیگران نیست ولی افرادی که مبتلا می شوند بایستی احتیاط کنند با افرادی که واکسن آبله مرغان تزریق نکردند و یا افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی یا سیستم ایمنی ضعیف هستند و یا کودکان در تماس نباشد چرا که احتمال انتقال ویروس وجود دارد.
معمولاً تشخیص زونای گوش با معاینه فیزیکی بیمار انجام میشود. وجود تاولها یا قرمزی ها و در بعضی موارد پوسته ریزی روی گوش و یا اطراف گوش بیمار کاملا مشخص می باشد در بعضی موارد نیز می توان از مایع داخل تاول ها نمونه گیری کرده و آزمایش انجام شود.
برای درمان زونای گوش از چند دسته داروها استفاده می شود. داروهای مسکن برای کاهش درد، قطره های آنتی بیوتیک و داروهای کورتیکواستروئید جهت کنترل عفونت مورد استفاده قرار می گیرند. داروهای ضد اضطراب و استرس در بیمارانی که دچار سرگیجه نیز میباشند تجویز میشود. درد بیمار ممکن است تا چندین ماه بعد از درمان نیز ادامه داشته باشد.
طول درمان زونای گوش چقدر میباشد؟معمولاً تا یک ماه درمان طول میکشد ولی در بعضی بیماران ممکن است چندین ماه نیز درد ادامه داشته باشد.
زونای گوش علاوه بر مشکلاتی که در سیستم شنوایی ممکن است ایجاد کند و باعث کاهش شنوایی بیمار شود عوارض دیگری به ویژه در صورت عدم درمان به موقع میتواند ایجاد کند از جمله موارد زیر:
۱- فلج عصب صورتی
۲- درگیری عصب تعادلی گوش و ایجاد سرگیجه
۳-آسیب عصب بینایی
۴- مننژیت
۵- اختلال در بلع
واکسن shingrix مورد استفاده قرار می گیرد ولی ممکن است این واکسن درد زونا را کاهش ندهد.
بیمارانی که در سنین پایین دچار آبله مرغان شدهاند باید توجه داشته باشند که ممکن است در سنین بالاتر ویروس زونا در آن ها فعال شود و علائمی مانند تاول های دردناک در ناحیه گوش و صورت همراه با ضعف عضلات ایجاد کند . چنانچه بیماری مبتلا به این علایم شد بایستی سریعا جهت درمان به کلینیک گوش و حلق و بینی مراجعه نماید تا مداخلات دارودرمانی در آنها شروع شود.