شنوایی طبیعی در انسان به صورت دو گوشی میباشد یعنی ورودیهای شنوایی از دو گوش صورت میگیرد و باعث جهتیابی دقیق صدا و همچنین تشخیص و درک بهتر صدا توسط فرد میشود .شنوایی دو گوشی از طریق افزایش نسبت سیگنال به نویز باعث درک بهتر اصوات میگردد، زمانی که یک گوش به هر دلیل دچار نقص شنوایی باشد و یا یک گوش ناشنوای کامل باشد در واقع شنوایی دو گوشی اتفاق نمیافتد و باعث اختلال در جهت یابی و درک صدا در فرد میشود.
در بیمارانی که یک گوش شنوای نرمال داشته باشد و یک گوش شنوایی نداشته باشد و یا کم شنوایی شدید تا عمیق وجود داشته باشد از سمکهای کراس استفاده میشود که در یک گوش فقط میکروفون سمعک و در گوش دیگر سایر اجزای سمعک قرار میگیرد و باعث میشود صدا در گوشی که شنوایی ندارد توسط میکروفون سمعک جمع آوری و دریافت شده و به گوش دیگر که شنوایی نرمال دارد از طریق سیستم کراس انتقال داده شود و در آن گوش صدا شنیده شود بنابراین در بیماران که دچار افت شنوایی یک طرفه هستند سمعک کراس کاربرد دارد.
سمعک کراس شامل دو سمعک میباشد. یک سمعک روی گوش شنوا و یک سمعک در گوش ناشنوا قرار میگیرد . سمعکی که روی گوش ناشنوا قرار دارد توسط میکروفون اصوات را دریافت میکند و از طریق سیستم وایرلس یا بیسیم به سمعک گوش مقابل در گوش سالم انتقال داده میشود و توسط بلندگوی سمعک در گوش شنوا صدا شنیده میشود و در واقع صدا در گوش شنوا تقویت نمیشود و فقط از طریق سیستم وایرلس دریافت و شنیده میشود.
۱- سمعک کراس معمولی یا یک طرفه
۲- سمعک بای کراس
۳- سمعک انتقال استخوانی یا ترانس کرانیال
این سمعکها در افرادی استفاده میشود که یک گوش سالم و یک گوش ناشنوا دارند و یا در گوش سالم یک افت شنوایی خفیف در فرکانسهای بالا وجود داشته باشد. این سمعکها شامل دو عدد سمعک میباشد که در هر دو گوش قرار میگیرد و صدا از طریق انتقال وایرلس در گوش نرمال شنیده میشود.
۱- جهت یابی بهتر اصوات
۲- درک بهتر اصوات به ویژه در محیطهای شلوغ
۳- افزایش کیفیت اصوات
۴- بهبود محدوده شنوایی بیمار
۵- ایجاد تعادل در شنوایی
۶- حذف فیدبک سمعک به دلیل فاصله میکروفون و بلندگو
۷- دارا بودن تکنولوژی وایرلس
۸- احساس خستگی کمتر برای بیمار
۹- افزایش میزان رضایتمندی بیمار
این سمعکها در افرادی که یک گوش ناشنوا و گوش دیگر کم شنوا باشد و یا افرادی که کم شنوایی دو طرفه غیرقرینه داشته باشند استفاده میشود. سمعکهای بای کراس نیز شامل دو عدد سمعک میباشد که سمعک در گوش ناشنوا اصوات را از طریق میکروفون جمع آوری میکند و از طریق انتقال وایرلس به گوش کم شنوا انتقال میدهد و در آنجا صدا تقویت شده و شنیده میشود ، در واقع در سیستم بایکراس یک میکروفون به گوش دارای شنوایی بهتر اضافه میشود و صدا در گوش دارای شنوایی بهتر تقویت میشود.
معایب سمعکهای کراس:در این سمعکها غالباً از باتریهای شماره ۱۳ یا ۳۱۲ که اندازه بزرگتری دارند استفاده میشود و به دلیل استفاده از تکنولوژی وایرلس برای انتقال اصوات معمولاً مصرف باتری در این سمعکها زیاد میباشد .عیب دیگر این سمعکها استفاده از دو سمعک برای بیمار میباشد.
مدلهای سمعک کراس:سمعکهای کراس هم در شکل پشت گوشی و هم داخل گوشی موجود میباشد با این تفاوت که در مدل داخل گوشی به دلیل به کار رفتن مدار وایرلس در سمعک اندازه سمعک مقداری بزرگتر میباشد بنابراین در مدلهای cic,iic وجود ندارد و فقط در اندازه داخل کانال یا itc موجود میباشد.
برندهای سمعک کراس:سمعکهای کراس در برندهای زیمنس در مدلهای silk داخل گوشی و pure charge&go پشت گوشی موجود میباشد. در برند فوناک در گروه سمعکهای مارول این تکنولوژی وجود دارد .در برند یونیترون مدلهای moxi و stride نیز این تکنولوژی وجود دارد. در برند اوتیکن نیز انواعی از سمعک کراس وجود دارد.
سمعکهای کراس استخوانی یا ترانس کرانیال:در این نوع کراس انتقال صدا از طریق استخوان صورت میگیرد و برای افرادی است که یک گوش اصلاً شنوایی نداشته باشد. در این نوع کراس در سمعک گوش ناشنوا یک سمعک داخل گوشی استفاده میشود و از طریق ارتعاشات ناشی از این سمعک صدا از طریق مکانیسم استخوانی به حلزون گوش بهتر یا شنوا انتقال داده میشود و شنیده میشود. بنابراین در گوش بهتر باید از یک سمعک قوی استفاده کرد که باعث ارتعاش بیشتر وبهتر استخوان جمجمه شود.