تنظیم سمعک

تنظیم سمعک فرآیندی وقت‌گیر و طولانی می باشد که باید با دقت زیاد توسط ادیولوژیست انجام شود. در واقع فرایند تنظیمات بعد از انتخاب نوع سمعک و خرید آن شروع می شود. بنابراین بیمار بایستی در انتخاب نوع سمعک به توصیه‌های ادیولوژیست دقیقاً توجه کند و آن سمعکی که متناسب با وضعیت شنوایی بیمار می باشد را انتخاب نماید نه اینکه فقط از بعد ظاهری توسط بیمار انتخاب می‌شود که بر روی گوش بیمار نمایان باشد یا نباشد.

تمامی بیماران شبیه یکدیگر نمی باشند و شرایط شنیداری خاص خود را دارند و از طرفی فاکتورهایی مثل سن و توانایی حرکتی بیمار، بینایی بیمار در انتخاب نوع سمعک دخیل می باشد. بنابراین ادیولوژیست سمعک را بر اساس میزان کم شنوایی، نوع کم شنوایی، نیازهای شنوایی بیمار و ترجیحات شخصی فرد بایستی انتخاب و تنظیم کند.

در کلینیک شنوایی و سمعک پیروزی تمامی تنظیمات سمعک بعد از انتخاب نوع سمعک در مراحل مختلف برای بیمار انجام می شود.

چرا تنظیم سمعک برای بیماران امری ضروری می باشد؟

در پاسخ به این سوال بایستی در مرحله اول این مطلب در نظر گرفته شود که بیمار کم شنوا از شنیدن بسیاری از اصوات محیط اطراف خود طی چند سال محروم بوده است و این صداها را کمتر می شنیده یا اصلاً نمی شنیده است . با گذاشتن سمعک فرداین اصوات را مجدداً می‌شنود و در واکنش طبیعی که مغز بیماران ایجاد می‌کند این صداها برای بیمار چیز جدیدی محسوب می‌شود و برای عادت کردن به آنها نیاز به زمان دارد و در ابتدا ممکن است برای بیمار کاملاً غیر طبیعی باشد ولی به مرور یاد می گیرد که به آنها عادت کرده و تطبیق پیدا کند.

بعضی بیماران به سرعت با سمعک خود کنار آمده و تطبیق پیدا می‌کنند ولی در بعضی بیماران این امر طولانی تر بوده و بایستی به تدریج ایجاد شود و نیاز به آموزش های خاص به بیمار و تنظیمات دوره ای منظم توسط ادیولوژیست وجود دارد.
توصیه های لازم به بیماران:

۱- در چند روز اول تجویز سمعک حتی تا ماه اول سمعک فقط در محیط های آرام مثل خانه استفاده شود.

۲- استفاده از سمعک در ماه اول به صورت مداوم نباشد و بیمار به صورت تدریجی و کم کم از آن استفاده کند.

۳- به اصوات محیط اطراف خود توجه کافی داشته باشد و هرگونه مشکل در شنیدن این اصوات را یادداشت کند تا در جلسه بعدی تنظیم توسط ادیولوژیست اصلاح شود.

۴- از ماه دوم به بعد سمعک در محیط های شلوغ تر خارج از خانه به مدت طولانی تر توسط بیمار استفاده شود تا فرایند عادت و تطبیق کامل شود.

۵- مراجعه بیمار برای جلسات بعدی تنظیم سمعک که منجر به تنظیم دقیق تر و مطلوب تری برای بیمار خواهد شد.
نکته مهم:

ممکن است بعد از تنظیم اولیه سمعک که برای بیمار انجام می‌شود بیمار ابتدا از صدای سمعک خود ناراضی باشد ولی این امر کاملاً طبیعی میباشد و دلیل بر خرابی سمعک و انتخاب نادرست آن نیست و بایستی بیمار با صبر و حوصله ای که در این امر به کار می گیرد به تدریج به تنظیم مناسب و مطلوب سمعک برسد.
مشکلات رایج که بیماران در روزهای اول عنوان می کنند:

- صدای شیر آب مرا اذیت میکند.

- صدای تلویزیون کم است.

- در محیط های شلوغ تشخیص من کم است.

- صدای خودم در سرم می پیچد.

- صداهای اطراف و خیابان برای من آزار دهنده می باشد.

- صدای تلفن کم است.

- صدای سمعک همهمه دارد و خش خش میکند.

- سمعک سوت می کشد.

اینها مشکلات رایجی هستند که خیلی بیماران در روزهای اولیه استفاده از سمعک عنوان می‌کنند و از آن شکایت دارند ولی همانطور که ذکر شد این موارد طبیعی بوده و بابستی بیمار تحمل کرده تا تنظیم کامل برای او انجام شود.

به خاطر داشته باشید که سمعک بسیار کمک کننده برای شما می باشد ولی در بعضی شرایط ممکن است کماکان بیمار مشکلاتی داشته باشد که بسته به نوع مشکل شنوایی بیمار خواهد بود. اولا بیمار بایستی انتظارات خود از سمعک را معقول نماید ، ثانیاً بایستی در جلسات پیگیری و تنظیمات مجدد برای رفع اشکالات سمعک مراجعه داشته باشد.
به عنوان مثال در محیط‌های شلوغ مثل خیابان افراد دارای شنوایی طبیعی نیز مشکلاتی در تشخیص و درک دارند که این مشکلات در افرادی دارای افت شنوایی به ویژه افت شدید به مراتب بیشتر خواهد بود.

برای رفع این مشکلات چند توصیه مهم وجود دارد که بایستی ذکر شود:

۱- کم کردن سر و صدای اضافه محیط اطراف به ویژه خانه

۲- حرف نزدن اطرافیان از فواصل دور مثل اتاق‌های مجاور

۳- شمرده شمرده صحبت کردن اطرافیان برای تشخیص بهتر بیمار

۴- تجویز دو گوشی سمعک برای شنوایی بهتر

روش های تنظیم سمعک

بسته به مدل سمعکی که برای بیمار تجویز می‌شود بیمار می تواند آن را تنظیم نماید .در سمعک پشت گوشی دکمه هایی برای تنظیم صدا وجود دارد که بیمار می تواند خود صدای سمعک را کم یا زیاد کرده و یا برنامه شنیداری سمعک را تغییر دهد.

در مدل های قدیمی تر این دکمه ها به صورت ولوم های چرخشی و در مدل‌های جدیدتر به شکل دکمه لمسی یا فشاری و یا الاکلنگی وجود دارد که با فشار دست توسط بیمار این کار انجام می‌شود.

تکنولوژی به کار رفته در نوع سمعک در تنظیمات آن بسیار اهمیت دارد. در سمعک های امروزی که از تکنولوژی هوشمند برخوردار می باشند سمعک خود متناسب با محیطی که بیمار در آن قرار می‌گیرد صدای خود را کم و زیاد کرده و حتی برنامه شنیداری آن کاملا به صورت هوشمند بسته به نوع محیطی که بیمار در آن قرار می‌گیرد تغییر می‌کند و نیاز به هیچگونه دستکاری توسط بیمار ویا ادیولوژیست ندارد . به این ترتیب که وقتی بیمار در محیط آرام وارد می‌شود سمعک صدای افراد را بیشتر تقویت می‌کند و زمانی که برعکس اصوات بلند به سمعک وارد می شود سمعک این اصوات را نه تنها تقویت نکرده بلکه آنها را حذف می نماید مثل سر و صدای خیابان.
در مدل‌های جدید و سمعک های هوشمند حتی می ‌تواند دکمه های تغییرصدا را برای بیمار فعال یا غیرفعال کرد.

تنظیم اولیه سمعک چگونه انجام می شود؟

در سمعک های دیجیتال و هوشمند که امروزه بیشتر تجویز می‌شود تنظیم سمعک کاملاً توسط کامپیوتر و اتصال سمعک به کامپیوتر توسط ادیولوژیست انجام می‌شود که برای این کار نیازمند ابزار خاص تنظیم سمعک می ‌باشد.

تنظیم اولیه سمعک بسیار اهمیت دارد به طوری که اگر تنظیم مناسب برای سمعک انجام نشود برای بیمار سودی نخواهد داشت و حتی می تواند باعث آسیب سیستم شنوایی بیمار نیز شود و در عین حال احساس زدگی از سمعک برای بیمار ایجاد کند.
برای تنظیم اولیه بایستی آستانه های شنوایی که در تست ادیومتری یا اصطلاحا نوار گوش از بیمار به عمل آمده توسط کامپیوتر وارد سمعک شود و میزان قدرت صدای سمعک را متناسب با میزان کم شنوایی بیمار تطبیق داد به طوری که بیمار صداهای ضعیف تر یا اصواتی که قبلاً توانایی شنیدن آنها را نداشته قابل شنیدن شود. در مرحله بعد مدارات تراکمی سمعک فعال می‌شود تا سر و صدای محیط اطراف و خش خش محیط برای بیمار کم شود و بیمار صدای صاف و یکنواختی را بشنود.
مرحله بعد تنظیم میکروفون سمعک می باشد به طوری که در سمعک های جدید که از میکروفون های جهت دار استفاده می شود می‌توان طوری تنظیم کرد که بیمار از تمامی جهات صدا را بشنود.
مرحله بعد فیدبک گیری صدای سمعک است یعنی اگر سمعک روی گوش بیمارسوت می کشد مدارات فیدبک گیری را فعال کرده و منجر به حذف صدای سوت سمعک شود.
مرحله بعد فعال کردن آلارم ها یاهشدار دهنده‌ های سمعک می باشد. چنانچه باطری سمعک ضعیف شود بیمار یک صدای بوق در سمعک می‌شود و بعد از دو ساعت صدای سمعک قطع می‌شود بنابراین بیمار بایستی به این هشدارها توجه کند.
تمامی این تنظیمات توسط ادیولوژیست در سمعک بیمار به عنوان تنظیم اولیه ذخیره می شود و بایستی به بیمار توصیه شود که برای حداقل یک ماه آینده جهت تنظیم ثانویه و رفع ایرادات احتمالی مراجعه نماید. انجام تنظیمات دوره ای نیز برای سمعک ضرورت دارد چرا که ممکن است شنوایی بیمار طی سال‌های آینده تغییر کرده و بدتر شود بنابراین لازم است که ادیولوژیست مجدد سمعک را تنظیم و برنامه‌ریزی کند.
تنظیم سمعک همیشه بایستی توسط ادیولوژیست انجام شود اما این به آن معنا نیست که بیمار هیچگونه دخل و تصرف در سمعک خود نداشته باشد. بیمار می تواند صدای سمعک را با دکمه هایی که روی آن تعبیه شده تغییر داده و حتی برنامه های شنوایی سمعک را بسته به نیاز خود تعویض نماید.

تنظیم سمعک با ریموت کنترل

بیمارانی که از نسل‌ های جدید سمعک هوشمند استفاده می‌کنند می‌توانند به ادیولوژیست خود سفارش کنترل از راه دور یا ریموت بدهند برای بیماران سالخورده که توانایی انجام حرکات ظریف روی سمعک خود ندارند استفاده از ریموت مناسب می باشد که به عنوان یک وسیله جانبی در اختیار بیمار قرار می‌گیرد و بیمار می‌تواند خود صدا را کم و زیاد کرده و برنامه‌های آن را تغییر دهد.

تنظیم سمعک با استفاده از نرم افزارهای موبایل

پیشرفت تکنولوژی به ویژه در زمینه سمعک ها باعث شده که سمعک ها را بتوان با استفاده از نرم‌افزارهای موبایلی که بیماران را روی گوشی همراه خود نصب می‌کند تنظیم نمود.
بیشتر کمپانی‌های بزرگ سمعک برای تنظیم صدای سمعک این نرم‌افزارها را ارائه کردند تا به عنوان یک وسیله جانبی برای بیمار استفاده شود.

در پایان قابل ذکر می باشد که بیماران محترم که از سمعک استفاده می‌ کنند و یا آن دسته از بیماران که به تازگی سمعک گرفته‌ اند می‌ توانند با مراجعه به کلینیک شنوایی و سمعک پیروزی از خدمات تنظیم دوره‌ای سمعک استفاده نمایند.