سمعک کودکان

یکی از معضلاتی که در مورد کودکان از ماه های اول زندگی ممکن است نمود پیدا کند، کم شنوایی یا ناشنوایی است. شنوایی سنجی کودکان و نوزادان از اهمیت بالایی برخوردار است که والیدن باید حتما شنوایی سنجی کودکان را جدی بگیرند و از انجام ان غافل نشوند. برای جبران این عارضه در کودکان کم شنوا، از سمعک کودکان می توان استفاده کرد، اما در مورد کودکان ناشنوا همچنان در حال تحقیق و بررسی می باشد. استفاده از سمعک برای کودکان در همان اوان کودکی باعث بهبود عملکرد وی در مواجه با صداها می شود و از نظر گفتاری و بهبود تحصیلی و ... بسیار موثر خواهد بود، زیرا هر چه دیرتر صورت گیرد رشته های عصبی مختص به گفتار دیرتر به تکامل رسیده و مشکلات خود را دارد. اما سمعک کودکان چه تفاوتی با سمعک بزرگان دارد؟ آیا تفاوتی هست؟ چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ در ادامه بیشتر به این موضوع می پردازیم.

علل کم شنوایی در کودکان چیست؟

طبق آماری که وجود دارد از بین 2000 نفر از کودکانی که به دنیا می آیند 3 نفر دارای مشکلات شنوایی هستند که یا کم شنوا هستند و یا ناشنوا. اکثر مشکلات شنوایی در کودکان دلیل ژنتیکی و مادرزادی دارد و می‌تواند توسط پزشک متخصص از همان روزهای اول تشخیص داده شود.

همانطور که گفته شد عمده مشکلات شنوایی در کودکان مادرزادی می باشد که می تواند ژنتیکی و یا غیر ژنتیکی باشد. عواملی مانند عوارض زایمان مانند هرپس، سرخجه،توکسوپلاسموز، کمبود اکسیژن و ...، نارس بودن کودک، استفاده از برخی داروها توسط مادر در دوران بارداری مانند آنتی بیوتیک ها، در معرض بیماری قرار گرفتن مادر در دوران بارداری بخصوص بیماری های عفونی مانند تبخال، سرخک، ویروس سیتومگال و .... مصرف مواد مخدر و الکل در دوران بارداری که به ساختار مغز کودک آسیب می رساند. علاوه بر این موارد عامل وراثت و ژنتیک هم دخیل می باشد.

از عواملی که بعد از تولد باعث بروز کم شنوایی در کودکان می شود، می توان به سوراخ کردن گوش، عفونت هایی ماند مننژیت، سرخک و یا اوریون، آسیب و ضربه به سر، مصرف داروهایی مانند اتوتوکسیک، در معرض صدای بسیار بلند قرار داشتن و در معرض دود و دخانیات و ... از دیگر عواملی است که در بروز مشکلات شنوایی کودک دخیل می باشند. اهمیت شنوایی سنجی نوزادان در اینجا مشخص می شود که اگر بعد از تولد تست های غربالگری شنوایی انجام شود در تشخیص زودهنگام و جلوگیری از اختلال در گفتار کودکان جلوگیری می شود. 

از چه زمانی باید شنوایی کودکان بررسی شود؟ 

زمانی که کودک متولد می شود تا 24 ساعت اول بعد از تولد بررسی هایی توسط کادر بیمارستان صورت می گیرد و اگر مشکلی وجود نداشت کودک ترخیص می شود. اما گاهی مشکلات بعد از ترخیص به وجود می  آیند؛ بنابراین بر عهده والدین می باشد که واکنش کودک به صدا را در بازه های سنی مختلف بررسی نمایند. کودکان از بدو تولد به صداهای بلند واکنش نشان می دهند. از این رو اگر کودک شما به چنین صداهایی پاسخ نداد به پزشک مراجعه نمایید. کودک در طول رشد خود علاوه بر واکنش به صداهای بلند زمانی که او را صدا می زنید و یا با او حرف می زنید باید واکنش هایی مانند لبخند، تکان دادن اعضا، بیان برخی از اصوات و ... را از خود نشان دهند. زمانی که کودک شما در مرحله ای است که باید کلماتی که ادا می کنید را تکرار کند ولی این کار انجام نمی شود و یا دیر پاسخ داده می شود و یا کودک بعد از چندین بار تکرار شما به شیوه ای دیگر بیان می کند (نه در ماه های اول) به پزشک مراجعه نمایید. بعد از انجام آزمایشات و تست شنوایی و در صورت نیاز به سمعک می توانید برای گرفتن مشاوره رایگان به سمعک پیروزی مراجعه کنید.

آیا کودکان کم شنوا باید سمعک استفاده کنند؟

زمانی که از سمعک صحبت می شود، ناخودآگاه فرد مسنی را به خاطر می آوریم که به اصطلاح گوشش سنگین است. اما باید گفت سمعک صرفا مختص افراد کهنسال نیست، بلکه سمعک کودکان نیز وجود دارد که کودکان می توانند از آن استفاده کنند و خوب مانند سمعک بزرگسالان زمانی که کودک مشکل شنوایی دارد باید استفاده شود. اما آیا لزومی به استفاده از سمعک در کودکان است؟ یا بهتر بگوییم چه تاثیری بر کودک دارد؟

می دانیم یکی از راه های ارتباطی با دیگران گفتگو می باشد و کودکی که به خوبی کلمات را بشنود، به خوبی هم می تواند بیان کند و این یادگیری صحبت کردن باعث رشد توانایی گفتار او شده و در بزرگسالی می تواند به راحتی با دیگران تعامل داشته باشد. گذشته از این موارد، موفقیت تحصیلی و به دست آوردن فرصت های شغلی مناسب در گرو صحبت کردن و فهمیدن کلام می باشد. بنابراین باید از همان روزهای اول تشخیص کم شنوایی کودک، اقدام به برطرف کردن و تهیه سمعک کودکان کنید تا در بزرگسالی کودک شما هم مانند افراد عادی در جامعه فعالیت داشته باشند.

انواع سمعک کودکان

کودکان با توجه به میزان شدت شنوایی و عوامل دیگر انواع مختلفی از سمعک را می توانند استفاده کنند که در اینجا به معرفی آنها می پردازیم.

 - سمعک درون گوشی (ITE): قابل استفاده در داخل گوش بیرونی است و بر اساس قالب گوش هر فرد ساخته می شود.

- سمعک پشت گوشی (BTE): قابل استفاده در پشت گوش می باشد که بیشترین تجویز برای کودکان این نوع سمعک می باشد.

- سمعک درون کانالی: کاملا درون کانال گوش قرار می گیرند و شامل دو نوع  درون کانالی (ICT) و کاملا درون کانالی (CIC) است.

- سمعک جیبی: این قبیل سمعک ها در مواردی که شدت کم شنوایی زیاد است و منع استفاده از موارد دیگر وجود دارد مورد استفاده قرار می گیرد.

بیشتر بخوانید: معرفی سمعک های استخوانی 

سمعک کودکان به چه عواملی بستگی دارد؟

مشکلات شنوایی در کودکان بسته به میزان شدت آن، متفاوت می باشد و عوامل مختلفی در انتخاب سمعک کودکان دخیل می باشد. از جمله می توان به محدودیت های فیزیکی کودک، شرایط پزشکی او، شدت کم شنوایی و ... اشاره داشت. سمعکی که برای کودک تجویز می شود به عواملی بستگی دارد که توسط پزشک متخصص تعیین می شود. اما به طور کلی می توان به این موارد اشاره داشت:

اینکه شکل و ظاهر گوش خارجی باید درست باشد و اگر از شکل طبیعی خارج شده باشد کودک نمی تواند از سمعک پشت گوشی استفاده کند. اگر عمق مجرا کم باشد یا میزان رطوبت و جرم در گوش زیاد باشد، سمعک داخلی گوش مناسب نمی باشد. گوش هایی که نیاز دارند که آب موجود در آنها تخلیه شود نمی توانند از مدل های گفته شده استفاده کنند. از دیگر عوامل تعیین کننده سمعک کودکان می توان به مهارت خود کودک در برداشتن سمعک و قرار دادن آن در گوش و شدت شنوایی نام برد.

مراقبت از سمعک کودکان 

استفاده از سمعک در روزهای اول برای کودک ناخوشایند است و ممکن است آن را پس بزند. اما باید در کنار حمایت عاطفی از کودک، از سمعک هم مراقبت شود. سمعک باید همواره خشک باشد و دور از گرما باشد. در صورتی که از باتری استفاده می شود باید مرتب چک شود و تعویض. زمانی که از سمعک استفاده می شود از اسپری های مختلف و .... که امکان نفوذ به گوش را دارند باید خودداری شود.