کم شنوایی انتقالی

کم شنوایی انتقالی چیست؟

کم شنوای انتقالی یکی از سه نوع اصلی کم شنوایی می باشد که در اثر اختلال در انتقال صدا از گوش خارجی یا میانی به گوش داخلی ایجاد می شود. در این نوع کم شنوایی عملکرد حلزون گوش و عصب شنوایی نرمال می باشد اما صدا به درستی به این نواحی نمی رسد به عبارت دیگر مسیر مکانیکی انتقال صدا دچار مانع شده است.

این اختلال می تواند به دلایل گوناگون از جمله انسداد مجرای گوش، عفونت ها و التهابات گوش میانی، پارگی پرده گوش، آسیب به زنجیره استخوانچه ای رخ دهد، در نتیجه شدت اصواتی که به گوش داخلی می رسد کاهش یافته و فرد برای درک گفتار به شدت صدای بیشتری نیاز دارد.

از آنجا که در کم شنوایی انتقالی معمولاً سیستم عصبی شنوایی سالم باقی می ماند این نوع کم شنوایی در بیشتر موارد قابل درمان یا بهبود است چه از طریق دارویی یا جراحی چه استفاده از سمعک در موارد خاص.

تفاوت کم شنوایی انتقالی با حسی عصبی

1. در کم شنوایی انتقالی آسیب در گوش خارجی یا میانی است ولی در کم شنوایی حسی عصبی آسیب در حلزون یا عصب گوش می باشد.
2. در کم شنوایی انتقالی اختلال در انتقال مکانیکی صدا به گوش داخلی وجود دارد ولی در حسی عصبی اختلال در تبدیل و انتقال پیام عصبی وجود دارد.
3. شدت کم شنوایی انتقالی معمولاً خفیف تا متوسط است ولی کم شنوایی حسی عصبی متوسط تا شدید یا عمیق
4. در کم شنوایی انتقالی درک گفتار معمولا خوب می باشد ولی در کم شنوایی حس عصبی کاهش واضح در تمایز درک گفتار وجود دارد.
5. پاسخ سمعک به کم شنوایی انتقالی بسیار خوب می باشد چون حلزون گوش سالم است ولی در کم شنوایی حسی عصبی متغیر می باشد.

علائم و نشانه های کم شنوایی انتقالی

1. کاهش شنوایی یا حس گرفتگی صدا
   • شنوایی کاهش یافته به ویژه در محیط های پر سر و صدا
   • اصوات معمولاً خفیف یا گرفته به نظر می رسد.
2.  تفاوت در شدت صدا بین گوش ها
   • در صورتی که کم شنوا یک طرفه باشد فرد ممکن است صدا را در یک گوش کمتر از دیگری بشنود
   • مشکلات در جهت یابی صدا و تشخیص منبع صوت
3. ترشح یا درد گوش در برخی موارد
   • عفونت گوش میانی خارجی می تواند با درد, تورم یا ترشح همراه باشد
   • وجود ترشح چرکی خون آلود در گوش نشانه ای از علت زمینه ای مثل اوتیت میانی یا پارگی پرده گوش است.
4. وزوز گوش
   • وزوز یا اصوات غیر طبیعی در گوش در بعضی موارد مشاهده می شود هرچند کمتر از کم شنوایی حسی عصبی شایع است.
5. مشکل در شنیدن فرکانس های پایین و متوسط
   • اغلب کم شنوایی انتقالی باعث کاهش دریافت فرکانس های پایین و متوسط می شود اما در فرکانس های بالاتر نسبتا سالم باقی می ماند.
6. حساسیت به تغییر فشار یا تهویه ناکافی گوش
   • در افرادی که دچار اختلال شیپور استاش هستند تغییر ارتفاع یا فشار مثل پرواز یا غواصی ممکن است باعث احساس پری یا گرفتگی گوش شود.

علل کم شنوایی انتقالی

علل مربوط به گوش خارجی

شامل تجمع جرم در گوش، وجود جسم خارجی در مجرای گوش، التهاب یا عفونت های مجرای گوش خارجی ، تنگی یا انسداد مادرزادی مجرای گوش، تومورها یا کیست های گوش خارجی

علل مربوط به گوش میانی

شامل اوتیت میانی یا عفونت گوش میانی، پارگی یا سوراخ پرده گوش، چسبندگی یا خشکی زنجیره استخوانچه ای، در رفتگی یا شکستگی زنجیره استخوانچه ای، اتواسکلروزیس، توده ها یا تومورهای گوش میانی، وجود مایع سروز یا چرکی در گوش میانی

اختلالات شیپور استاش

لوله استاش نقش مهمی در تهویه و تعادل فشار گوش میانی دارد در صورت اختلال منجر به تجمع مایع یا مکش منفی در گوش میانی می شود. دلایل شایع این اختلال آلرژی ،عفونت سینوس ها، بزرگ شدن لوزه سوم یا انحراف تیغه بینی می باشد.

علل مادرزادی یا ساختاری

شامل ناهنجاری های مادرزادی گوش خارجی یا میانی مانند آترزی یا انسداد مجرای گوش، سندروم های ژنتیکی مثل تریچر کولین یا گلدن هار که با ناهنجاری ساختاری گوش همراه است.

علل نادر یا اکتسابی

شامل ترومای شدید سر یا فشار ناگهانی، جراحی های قبلی گوش یا عوارض آن، چسبندگی ناشی از عفونت های مکرر

مراحل تشخیص کم شنوایی انتقالی

تشخیص کم شنوایی انتقالی نیازمند انجام چند مرحله تخصصی است تا علت دقیق مشکل شنوایی مشخص شود:

1. تاریخچه گیری دقیق از بیمار: بررسی سوابق پزشکی، مشکلات گوش قبلی، عفونت ها و علائم شنوایی
2. معاینه فیزیکی گوش: ارزیابی پرده گوش، کانال گوش و ساختارهای مرتبط برای شناسایی انسداد یا عفونت.
3. انجام آزمون های شنوایی کامل: استفاده از تست های OAE، ABR و ادیومتری برای سنجش دقیق سطح شنوایی.
4. روش های تصویربرداری: در صورت نیاز، CT یا MRI برای بررسی مشکلات ساختاری گوش میانی و حلزون.

آزمایشات شنوایی سنجی برای کم شنوایی انتقالی

برای تشخیص دقیق کم شنوایی انتقالی، چند آزمایش شنوایی سنجی انجام می شود:

ادیومتری تن خالص

در این تست هدایت استخوانی (Bc) بهتر از هدایت هوایی(Ac) می باشد و اغلب کمشنوایی در فرکانس های پایین و متوسط بیشتر دیده می شود.

تست های گفتاری

در محیط آرام درک گفتار خوب می باشد و نیاز به بلند کردن صدا برای فهم بهتر گفتار وجود دارد.

تست تمپانومتری

در این تست چند مورد بررسی می شود:

• بررسی فشار و حرکت پرده گوش
• وجود مایع یا انسداد در گوش میانی
• وجود اختلال در عملکرد زنجیره استخوانچه ای
  
  

درمان کم شنوایی انتقالی

دارودرمانی

برای درمان عفونت های گوش خارجی یا میانی از آنتی بیوتیک ها استفاده می شود، از داروهای کورتیکواستروئید در برخی موارد التهاب مزمن گوش میانی یا واکنش آلرژیک استفاده می شود، قطره های گوش برای رفع عفونت یا التهاب مجرای گوش خارجی تجویز می شوند.

درمان جراحی

روش جراحی ماستویید اکتومی در موارد عفونت های مزمن گوش میانی برای درمان و رفع عفونت استفاده می شود. روش جراحی تمپانوپلاستی در موارد عفونت مزمن گوش میانی و وجود پارگی پرده جهت ترمیم و گذاشتن پرده جدید استفاده می شود. روش جراحی استا پد اکتومی در بیماران اتو اسکلوروز یا تمپانواسکلروز که سفتی یا خشکی در حرکت زنجیره استخوانچه وجود داشته باشد.

وسایل کمک شنوایی و سمعک

در مواردی که دارودرمانی یا روش های جراحی کارساز نباشد بیمار می تواند از سمعک استفاده کند. سمعک هایی که در کم شنوایی انتقالی تجویز می شوند بیشتر به صورت پشت گوشی اپن یا بدون قالب تجویز می شوند.

روش های حمایتی و پیشگیری

پاکسازی منظم جرم گوش، پرهیز از ورود اجسام خارجی به گوش، مدیریت آلرژی و عفونت های تنفسی فوقانی برای جلوگیری از اختلال شیپور استاش ،پیگیری و معاینات دوره ای به ویژه در کودکان

کم شنوایی انتقالی در کودکان

کم شنوایی انتقالی در کودکان تقریباً ۵ تا ۱۰ درصد را تحت تأثیر قرار می دهد و معمولاً موقت یا مزمن است. شایع ترین علت آن اوتیت سروز یا تجمع مایع در گوش میانی است که در صورت درمان نشدن می تواند باعث تاخیر در یادگیری زبان، گفتار و مهارت های اجتماعی کودک شود. علاوه بر این، نقض های مادرزادی گوش خارجی و میانی نیز می توانند از علل شایع کم شنوایی انتقالی در کودکان باشند. برای بررسی دقیق و اطمینان از شنوایی سالم، شنوایی سنجی کودکان نقش مهمی در تشخیص به موقع دارد و پیگیری درمانی مناسب می تواند از بروز مشکلات رشدی و آموزشی جلوگیری کند.

عوارض کم شنوایی انتقالی

عوارض کم شنوایی انتقالی می تواند تأثیرات گسترده ای بر جنبه های مختلف زندگی فرد داشته باشد. از جمله مهم ترین پیامدها:

1.  کاهش توانایی شنیدن صداهای محیطی و گفتار، به ویژه در محیط های شلوغ، که می تواند درک مکالمه را مختل کند.

2.  در کودکان، کم شنوایی انتقالی می تواند باعث تأخیر در توسعه مهارت های زبانی و گفتاری شود.

3. کاهش تعامل اجتماعی، گوشه گیری و کاهش اعتماد به نفس ناشی از مشکلات ارتباطی.

4. دشواری در یادگیری در مدرسه، کاهش تمرکز و عملکرد تحصیلی پایین تر در مقایسه با همسالان.

5. افزایش خطر عفونت های گوش میانی و مشکلات مکرر گوش که نیاز به درمان پزشکی دارند.

6. اضطراب، استرس و احساس محرومیت از تجربه های صوتی و ارتباطی محیط اطراف.