سر و صداهای بلند و شلوغی بیش از اندازه محیط کار می تواند روی شنوایی کارکنان تاثیرگذار است. افرادی که در محیط های پر سر و صدا کار می کنند باید از محافظ های صوتی استفاده کنند. در ادامه در مورد کم شنوایی ناشی از سر و صدا و نویز یا اصطلاحا NIHL، علل آن، راه های تشخیص و درمان آن صحبت خواهیم کرد. برای تشخیص و درمان کم شنوایی نیز می توانید به کلینیک شنوایی و سمعک در مشیریه که از شعب کلینیک شنوایی سمعک پیروزی است مراجعه کنید.
منظور از نویز یا سر و صدا چیست؟
نویز به سر و صدای ناخواسته یا آلودگی صوتی محیط اطراف اطلاق می شود که از طریق گوش به ما منتقل شده و ما ناخواسته این صداهای ناخوشایند یا ناهنجار را می شنویم. این آلودگی صوتی می تواند هم عوارض گوشی و شنوایی برای ما ایجاد کند و هم تاثیرات روحی روانی به ویژه اختلالات خواب برای ما ایجاد کند و همچنین سبب رفتارهای پر استرس و پرخاشگری در فرد شود.
محدوده شنوایی در گوش انسان از فرکانس ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز می باشد و چنانچه این آلودگی صوتی در رنج این محدوده فرکانسی باشد توسط گوش ما شنیده شده و باعث آسیب به سیستم شنوایی ما خواهد شد.
کاهش شنوایی ناشی از نویز یا NIHL چیست؟
کاهش شنوایی ناشی از سر و صدا نوعی کم شنوایی حسی عصبی در محدوده فرکانس های بالا یا زیر می باشد که در اثر مواجهه با سر و صدای محیط زندگی یا کار در اندازه های مختلف از خفیف تا شدید می تواند ایجاد شود. این اصوات ناهنجار بیشترین آسیب را به سلول های مویی گوش داخلی وارد می کند. بنابراین بیشتر کم شنوایی از نوع حسی می باشد. بعضی از این سر و صداها به صورت آنی یا ناگهانی مثل صداهای انفجاری می باشد که در یک لحظه اتفاق می افتد. این صداها باعث آسیب به گوش داخلی و ایجاد افت شنوایی در یک فرکانس خاص می شود، گاهی اوقات این اصوات ناهنجار به صورت طولانی مدت می باشد، مثل کسانی که دارای مشاغل صنعتی هستند و یا در معرض اصوات دستگاه های مختلف و محیط کار قرار دارند، چنانچه این افراد از محافظ شنوایی استفاده نکنند این نویز طولانی مدت و ناهنجار باعث آسیب به گوش داخلی و ایجاد کم شنوایی حسی عصبی در محدوده فرکانس های بالا خواهد شد.
آیا کم شنوایی ناشی از سر و صدا در هر دو گوش اتفاق می افتد؟
به مرور زمان که فرد بیشتر و طولانی مدت در معرض این اصوات قرار گیرد کم شنوایی شدیدتر و به فرکانس های میانه نیز سرایت خواهد کرد. معمولاً کاهش شنوایی ناشی از نویز به صورت دو گوشی یا دو طرفه اتفاق می افتد چرا که هر دو گوش همزمان با هم در معرض نویز قرار دارند.
نوعی از کم شنوایی ناشی از نویز به صورت موقت می باشد و با قرار گرفتن فرد در محیط پر سر و صدا به صورت موقت فرد دچار احساس سنگینی گوش می شود ولی به مرور زمان بعد از ترک محیط کار یا محیط نویزی این حالت خود به خود بهبود یافته و به حالت قبل بر می گردد. ولی در اکثر موارد کاهش شنوایی ناشی از نویز معمولاً دائمی بوده و غیرقابل بازگشت می باشد.
چه عواملی باعث کاهش شنوایی ناشی از نویز می شوند؟
۱- اصوات انفجاری
این اصوات با شدت بسیار بالا هستند که برای یک لحظه کوتاه اتفاق می افتد و فرد در معرض آن قرار می گیرد، مثل صدای ناشی از ترقه بازی یا شلیک گلوله یا تیراندازی. این اصوات باعث ایجاد کم شنوایی در فرکانس ۴۰۰۰ هرتز می شود و اصطلاحا ناچ تروماتیک نامیده می شود. نوار گوش یک ناچ یا فرورفتگی در این فرکانس به صورت یک طرفه یا دوطرفه را نشان می دهد.
2 - اصوات نویزی طولانی و مستمر
اصواتی هستند که فرد برای مدت زمان طولانی در معرض آن قرار دارد مثل یک کارگاه تراشکاری یا چوب بری. در این مشاغل فرد به صورت دائم در آن مشغول به کار می باشد و در معرض نویز آن محیط قرار دارد. همچنین، افرادی که به صورت مستمر یا طولانی مدت از هدفون یا هندزفری استفاده می کنند، معمولاً در این گونه محیط ها میزان شدت صدا از ۷۰ دسی بل بالاتر می باشد و می تواند باعث ایجاد کم شنوایی ناشی از نویز در فرد گردد. الگوی کم شنوایی ناشی از این مدل به صورت فرکانس های بالا اتفاق می افتد. افراد بیشتر در رنج فرکانسی ۲ تا ۸ کیلو هرتز دچار کاهش شنوایی هستند، ولی به مرور زمان با طولانی شدن مواجه و افزایش شدت نویز به سایر فرکانس ها نیز انتقال پیدا می کند.
بنابراین می توان گفت میزان کم شنوایی ارتباط مستقیم با مدت زمان در معرض قرار گیری و فاصله با منبع صدا و شدت صدا دارد. هر چه شدت صدا بالاتر باشد و فاصله با منبع صدا کمتر باشد میزان آسیبی که به سیستم شنوایی وارد می شود بیشتر خواهد بود، هرچه صدا بلند تر باشد مدت زمان لازم برای ایجاد کم شنوایی کوتاه تر می شود.
بیشتر بخوانید: علل کم شنوایی و روش های درمان آن
علائم کاهش شنوایی ناشی از نویز
افرادی که در محیط های کاری شلوغ و پر نویز شاغل هستند یا کسانی که به صورت روزمره در معرض سر و صدای محیط اطراف قرار دارند ممکن است به مرور زمان و با افزایش آلودگی صوتی محیط دچار مشکلاتی در برقراری ارتباط شوند.
اولین شکایتی که این افراد عنوان می کنند کم شدن شنوایی یا عدم درک اصوات گفتاری به ویژه در محیط های شلوغ می باشد و به تدریج این افراد در محیط های آرامنیز دچار مشکل در شنوایی می شوند.
شروع این کم شنوایی ابتدا در اصوات دارای فرکانس های بالا زیر می باشد، اصواتی مثل صدای "ش" یا "س" که دارای فرکانس بالا هستند، سخت تر شنیده می شوند، معمولاً این افراد در محیط های شلوغ بلند صحبت می کنند و از دیگران نیز می خواهند که با صدای بلند با آنها صحبت کنند.
علامت دیگر در این افراد وزوز گوش می باشد. این افراد در گوش خود اصواتی مثل صدای سوت یا صدای خش خش یا صدای هوا را احساس می کنند که علت آن مربوط به آسیب حلزون گوش داخلی ناشی از مواجهه با نویز محیط می باشد. این افراد به علت صدای وزوز گوش دچار اختلالات خواب و بیخوابی نیز می شوند.
علایم دیگر مواجهه با نویز در محیط های پر سر صدا که ممکن است برای فرد ایجاد شود شامل:
- ایجاد استرس
- اضطراب
- افسردگی
- افزایش فشار خون و تپش قلب
آیا کم شنوایی ناشی از نویز درمان دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت متاسفانه در این موارد هیچگونه درمان و یا بهبودی در شنوایی بیمار وجود ندارد. چرا که نویز محیط بر عملکرد حلزون گوش داخلی تاثیر منفی گذاشته و باعث ایجاد کم شنوایی حسی عصبی می شود و این نوع کم شنوایی هیچگونه برگشتی ندارد. ولی می توان با اقدامات پیشگیری کننده از ابتلا به این کم شنوایی یا بدتر شدن شرایط جلوگیری کرد.
پیشگیری از کاهش شنوایی ناشی از نویز
همانطور که توضیح داده شد از آنجا که کم شنوایی ناشی از نویز دائمی بوده و درمانی ندارد لذا پیشگیری و محافظت از گوش ها به ویژه در محیط های شلوغ و نویزی اهمیت فراوان دارد. مهمترین اقدام پیشگیری کننده در این موارد استفاده از محافظ های شنوایی می باشد. محافظ های شنوایی عموما به دو شکل اصلی مورد استفاده قرار می گیرند:
- هدفون
- قالب های ضد صوت
هدفون نوعی از محافظ شنوایی می باشد که به صورت آماده وجود دارد و کاملاً روی سر قرار گرفته و می تواند میزان نویز محیط را از ۱۵ تا ۳۰ دسی بل کاهش دهد.
نوعی دیگر از محافظ های شنوایی قالب های ضد صوت نام دارد که به صورت سفارشی از گوش فرد قالب گیری شده و ساخته می شود و داخل کانال گوش فرد قرار می گیرد.
برای سفارش قالب های ضد صوت می توانید با مراجعه به کلینیک شنوایی سنجی از گوش خود قالب تهیه کرده و قالب ضد صدا سفارش دهید. این قالب ها می توانند میزان شدت صدا را بین ۲۰ تا ۳۰ دسی بل کاهش دهند و از گوش در مقابل صدای بلند محافظت کنند.
در کلینیک شنوایی سنجی در شرق تهران پیروزی کلیه خدمات مربوط به قالب های ضد صوت برای بیماران انجام می شود.
افرادی که دچار کاهش شنوایی ناشی از نویز شده باشند بایستی حتماً در محیط کاری از محافظ های شنوایی استفاده کنند و در محیط های غیر کاری نیز از قرار گرفتن در معرض اصوات بلند مثل صدای بلندگو یا ترقه بازی یا محیط های خیلی شلوغ اجتناب کنند. این افراد باید کمتر از وسایلی مثل هندزفری و هدفون جهت گوش دادن به موسیقی استفاده کنند چرا که ممکن است باعث افزایش میزان کم شنوایی در آنها شود.
در کل تمامی افرادی که در محیط های صنعتی و نویزی مشغول به کار هستند جهت پیشگیری از ابتلا به کم شنوایی ناشی از نویز بایستی حتماً از محافظ های شنوایی استفاده کنند.
تشخیص کم شنوایی ناشی از نویز
افرادی که در معرض آلودگی صوتی باشند و احساس کم شنوایی و صدای سوت یا وزوز در گوش خود داشته باشند بهتر است با مراجعه به کلینیک های شنوایی سنجی و سمعک تحت ارزیابی کامل شنوایی قرار گیرند. معمولاً در شروع مشکل کم شنوایی خفیف در فرکانس های بالا دیده می شود که می توان با استفاده از تست ادیومتری این مورد را تشخیص داد و اقدامات پیشگیری کننده و محافظت شنوایی را شروع کرد. بنابراین بهترین روش تشخیص کم شنوایی ناشی از نویز انجام آزمایشات شنوایی سنجی توسط ادیولوژیست می باشد.
کلام آخر
چنانچه فردی در محیط شغلی پر سر و صدا یا صنعتی کار می کند حتماً بایستی به صورت دوره ای تحت ارزیابی های شنوایی قرار گیرد و از محافظ های شنوایی نیز استفاده کنند. چنانچه فرد دچار کم شنوایی به مقدار بالا در فرکانس های بالا و دیگر فرکانس شده باشد، تنها راه درمان و بهبود شنوایی در این افراد تجویز سمعک می باشد. افراد برای خرید سمعک می توانند با مراجعه به کلینیک شنوایی سنجی و سمعک برای خود سمعک مناسب تهیه نمایند. کلینیک شنوایی سنجی پیروزی، خدمات شنوایی سنجی در مشیریه، شنوایی سنجی در افسریه، شنوایی سنجی در شرق تهران، تجویز سمعک، تعمیر سمعک، انجام تست ها و آزمایشات شنوایی سنجی کودکان و نوزادان را با جدیدترین دستگاه ها و تکنولوژی روز ارائه می دهد.
درباره ما
لینک ها
تماس با ما
تمامی حقوق محفوظ و متعلق به سمعک پیروزی می باشد.
