در این مطلب قصد داریم تا اهمیت شنوایی سنجی کودکان و تاثیر آن بر گفتار کودکان را شرح دهیم. مطابق تحقیقات انجام شده تنها یک عامل برای کم شنوایی در کودکان وجود ندارد و اغلب به واسطه طیف وسیعی از مشکلات که شامل بیماری های مادرزادی ارثی عفونت ها و ضربات که بخش های مختلف گوش و مکانیسم های آن را متاثر می کند، کم شنوایی ایجاد می شود. ۱۰ تا ۲۰ درصد از کودکان در آزمایشات غربالگری شنوایی کودکان رد می شوند از این رو شناخت کامل عوامل کم شنوایی و انواع آسیب های حاصله و اثرات آن روی گفتار و زبان کودک در شنوایی سنجی کودکان اهمیت ویژه دارد.
در گزارشات سازمان بهداشت جهانی آمده است که شیوع کم شنوایی در کودکان سفید پوست دو برابر سیاه پوست می باشد و با افزایش درآمد میزان کم شنوایی در هر دو گروه کاهش می یابد. در خصوص جنسیت یافته شده که میزان آستانه شنوایی دختران خردسال ۲ دسی بل بهتر از پسرها می باشد.
در شنوایی سنجی کودکان بایستی به عوامل مرتبط با کم شنوایی مثل نژاد، سن، جنسیت و فاکتورهای اجتماعی اقتصادی توجه شود.
اثرات کم شنوایی در سیستم شنیداری و گفتار
طبق مطالعات صورت گرفته ۷۰ درصد بازشناسی گفتار در محدوده فرکانسی ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ هرتز، ۲۵ درصد در محدوده بالای ۲۰۰۰ هرتز و ۵ درصد زیر ۵۰۰ هرتز می باشد. حال اگر کودکی دچار کم شنوایی فرکانس بالا باشد درصد بالایی از محتوای گفتار را از دست خواهد داد. وجود کم شنوایی با درجات کم نیز منجر به مشکلات عدیده‌ای برای کودک می شود. از جمله مشکلاتی که در دریافت و پردازش گفتار ایجاد می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- اثرات عمده بر قابلیت شنیداری گفتار
۲- اختلال در پارامترهای آکوستیکی گفتار
۳- اختلال در نوای گفتار که منجر به از بین رفتن تکیه و استرس میشود
۴- نقص در قوانین دستوری و دریافت معانی
در کودکان کم شنوا با توجه به میزان کم شنوایی و شرایط کودکان، اقدامات خیلی سریع برای کودک توصیه می شود از جمله:
۱- جلب توجه کودک قبل از صحبت کردن
۲- استفاده از کلمات آشنا و جملات با پیچیدگی کمتر
۳- تکرار مجدد کل پیام در صورت عدم نفهمیدن
۴- فراهم کردن سرنخ های بینایی
۵- قرار دادن دانش آموز در صندلی مناسب در کلاس درس
۶- کاهش نویز محیط
۷- پایش روزانه گفتار و زبان و پیشرفت تحصیلی کودک
۸- توصیه برای مراقبت از گوش بهتر در کم شنوایی های یک طرفه
در زیر فهرستی از مراحل رشد شنوایی و گفتار و زبان کودک از بدو تولد تا دو سالگی را بیان می کنیم:
- تولد تا ۳ ماهگی
۱- از جا پریدن در مقابل صدای شدید
۲- آرامش در مقابل صداهای آشنا
۳- تولید واکه هایی مثل ooh aah
- سه تا شش ماهگی
۱- تولید اصوات مختلف مثل "با" "دا"
۲- لذت بردن از صداسازی
۳- علاقه به اسباب بازی های صدادار
۴- تغییر زیر و بمی اصوات
۵- چرخش سر و چشم به طرف صدا
- شش تا نه ماهگی
۱- پاسخ به نام خود
۲- تقلید گفتار با صداهای غیر گفتاری
۳- بازی با تکرار کردن کلمات
۴- درک کلماتی مثل ""بای بای"" و " نه"
۵- گفتن "دا دا" یا "ماما"
۶- گوش دادن به دقت به موسیقی و آواز خواندن
- ۹ تا ۱۲ ماهگی
۱- پاسخ های متفاوت به صحبت های شاد و عصبانی
۲- چرخش سریع سر به صدای بلند یا آهسته
۳- استفاده از دو یا سه کلمه ساده به طور درست
۴- رها کردن اسباب بازی در صورت خواستن از وی
۵- پیروی از دستورات ساده
۶- توقف در برابر کلمه "نه"
- ۱۲ تا ۱۸ ماهگی
۱- شناسایی افراد، اعضای بدن و اسباب بازی ها
۲- چرخش سریع سر به سمت منبع صدا از همه جهات
۳- توانایی بیان خواسته ها
۴- حالت چهره همراه با گفتار مناسب
۵- تکرار بعضی کلمات شنیده شده
۶- رقصیدن با موسیقی
- ۱۸ تا ۲۴ ماهگی
۱- پیگیری دستورات ساده
۲- صحبت کردن قابل فهم دو کلمه‌ای
۳- شناسایی اصوات در محیط
۴- گنجینه لغات ۲۰ کلمه یا بیشتر
در بررسی شنوایی سنجی کودکان هنگام مراجعه به کلینیک شنوایی سنجی لازم است قبل از انجام آزمایشات غربالگری شنوایی یا شنوایی سنجی کودکان از پرسشنامه های ویژه والدین استفاده شود.
پرسشنامه ویژه والدین
این پرسشنامه ها ابزار مفیدی برای تعیین میزان عملکرد ارتباطی کودک از طریق والدین به دست می آید.
کودک ناشنوا به اطراف نگاه می کند. به هنگام کوبیدن در یا صدای عبور کامیون از خیابان یا قدم زدن از خواب بیدار می شود، بنابراین اگر والدین بیان کنند که کودک آنها نسبت به صدای بلند بیدار می شود باید نوع صدا مشخص شود زیرا ممکن است کودک به ارتعاش پاسخ دهد و همچنین سیگنال های شنوایی باید خارج از دید کودک باشد تا امکان خطا به حداقل برسد.
تا حدود سن ۶ ماهگی رفتارهای شنوایی کودکان ناشنوا همانند کودک با شنوایی نرمال می باشد. اشتباه معمول که در بین والدین کودکان کم شنوا دیده می شود این است که بیان می کنند کودکشان در حدود یک سالگی کلمه "ماما" را می گوید در حالی که کودک ناشنوا کلمه " ام" یا "اه" را می گوید که یکی از ابتدایی ترین صداها در انسان می باشد. اگر کودک شما رفتارهای مشابه دارد حتما برای انجام تست شنوایی سنجی کودکان به کلینیک های معتبر مراجعه نمایید.
به نظر میرسد اصوات تولیدی کودک کم شنوای عمیق در قبل از ۵ تا ۶ ماهگی نوعی پاسخ رفلکسی به دیدن چهره والدین باشد از این رو برای کاهش چنین ارجاعاتی و به منظور جلوگیری از آسیب به بهداشت والدین یک سری قوانین برای ارجاع کودک دچار تاخیر گفتاری پیشنهاد شده است:
۱- در ۱۲ ماهگی: عدم تمایز یا تقلید کلامی
۲- در ۱۸ ماهگی: عدم استفاده از کلمات تنها
۳- در ۲۴ ماهگی: واژگان کمتر از ۱۰ لغت
۴- در ۳۰ ماهگی: واژگان کمتر از ۱۰۰ لغت، گفتار غیر قابل فهم و عدم استفاده از ترکیب دو کلمه ای
۵- در ۳۶ ماهگی: واژگان کمتر از ۲۰۰ لغت، عدم استفاده از جملات تلگرافی و وضوح گفتار کمتر از ۵۰ درصد
۶- در ۴۸ ماهگی: واژگان کمتر از ۶۰۰ لغت، عدم استفاده از جملات ساده و وضوح گفتار کمتر از ۸۰ درصد
بیشتر بخوانید: بزرگی لوزه سوم و کم شنوایی در کودکان
زمان مطلوب برای رشد گفتار
محرکات صوتی باعث اصلاح سیستم شنوایی مرکزی می شود از این رو مطالعات نشان می دهد که توانایی نوروپلاستیسیتی مغز بعد از دوره بحرانی نیز می تواند با استفاده از تمرینات خاص توانایی از دست رفته را به دست آورد.
بیشتر متخصصین بر این باورند که بایستی تا ۱۸ ماهگی درمان و مداخله شروع شود تا کودک دچار محرومیت شنیداری نشود اما متاسفانه به علت انکار ناشنوایی توسط والدین ارجاع و درمان به موقع صورت نمی گیرد و باعث صدمات جبران ناپذیری در شنوایی و گفتار کودک میشود.
اهمیت انجام شنوایی سنجی کودکان
به علت اهمیت برنامه های مداخله و درمان عبارت برنامه های جهانی غربالگری شنوایی نوزادان به عبارت برنامه های مداخله ای و شناسایی زودهنگام کم شنوایی تغییر پیدا کرده است. بنابراین شنوایی سنجی کودکان اولین قدم در فرآیند تشخیص می باشد. برنامه های غربالگری شنوایی اطفال و شنوایی سنجی کودکان بایستی حتما توسط شنوایی شناس یا ادیولوژیست با مراجعه والدین به کلینیک های تخصصی شنوایی سنجی انجام شود.
درباره ما
لینک ها
تماس با ما
تمامی حقوق محفوظ و متعلق به سمعک پیروزی می باشد.
