سمعک (hearing aid) یک تقویت کننده الکترونیکی می باشد که می تواند پشت گوش ویا داخل گوش بیمار قرار گرفته و با تقویت اصوات به شنوایی بیمار کمک کند. انتخاب سمعک مناسب، یکی از مهم ترین مراحل در مسیر درمان کم شنوایی است. با پیشرفت تکنولوژی، انواع مختلفی از سمعک ها طراحی شده اند که هرکدام ویژگی های خاصی دارند؛ از مدل های نامرئی و داخل گوشی گرفته تا سمعک های هوشمند وایرلس، پشت گوشی و حتی سمعک های مخصوص نوزادان و سالمندان؛ چراکه افرادی که از سمعک استفاده می کنند ممکن است از هر رده سنی باشند. با انجام انواع تست های شنوایی مانند شنوایی سنجی کودکان یا بزرگسالان می توان غربالگری های لازم را انجام داد و نوع سمعک مورد نیاز را برای افراد تجویز کرد.
سمعک ها از لحاظ تکنولوژی به سه دسته کلی تقسیم می شوند:
در ادامه به بررسی ویژگی های هر نوع سمعک، مزایا و معایب آن ها، و همچنین برندهای معتبر عرضه شده در کلینیک سمعک پیروزی خواهیم پرداخت.
این سمعک ها دقیقا نقش یک آمپلی فایر را ایفا می کنند به این صورت که اصوات مختلف را از محیط دریافت کرده و بدون هیچ تغییر ساختاری یا تغییر در شکل صدا انرا را تقویت کرده و به گوش بیمار انتقال می دهند سمعک های آنالوگ در حال حاضر دیگر تولید نمی شود فقط در بعضی از کشورهای جهان سوم از این سمعک ها هنوز استفاده می شود البته هستند از بیماران قدیمی که سال ها از این نوع سمعک استفاده کرده اند و به علت عادت پذیری به شکل صدای این سمعک تجویز سمعک جدید بایستی با احتیاط بیشتری در این بیماران صورت گیرد.
لازم به توضیح است که سمعک های آنالوگ معمولا در اندازه های بزرگ ساخته شده اند.
اصلی ترین تفاوت این سمعک باسمعک آنالوگ این است که در سمعک های دیجیتال ورودی سیگنال ها به صورت دیجیتالی و پردازش نیز به صورت دیجیتال صورت می گیرد به طوری که این سمعک توسط کامپیوتر قابل برنامه ریزی و تنظیم می باشد این سمعک ها نسبت به آنالوگ قیمت بالاتری دارند و کیفیت صدای بالا تر ولی نه چندان طبیعی برای بیمار فراهم می آید هر چه تعداد کانالها و باندهای سمعک بیشتر باشد تنظیمات بهتری برای بیمار میتوان انجام داد و در کل رضایتمندی بیماراز سمعک بیشتر می شود.
سمعک های هوشمند نسل جدید سمعک های دیجیتال می باشند که از همان تکنولوژی ولی به صورت اتوماتیک بهره گیری کرده است به طوری که سمعک بسته به محیطی که بیمار در آن قرار می گیرد قابلیت تطبیق داشته و پردازش سمعک نسبت به محیط شنیداری جدید تغییر می کند در سمعک های دیجیتال امکان شناسایی محیط فراهم نیست ولی در نوع هوشمند قابلیت شناسایی محیط و تطابق با محیط های شنیداری مختلف فراهم می آید.
البته نسل جدیدی از سمعک های هوشمند نیز به نام هوشمند وایرلس وجود دارد که این سمعک ها از طریق بلوتوث و کاملاً بی سیم می توانند با موبایل تلویزیون و یا تلفن اتصال برقرار کرده و فرد کیفیت بهتری از صدا را از طریق این وسایل دریافت کند در این سمعک ها ارتباط بین دو گوش نیز از طریق بلوتوث می باشد و باعث درک بهتر گفتار می شود امروزه گرانترین مدلهای سمعک مربوط به سمعک های هوشمند و یا هوشمند وایرلس می باشد در بعضی برند های سمعک نیز تکنولوژی وایرلس نوعی تکنیک برای تنظیم سمعک می باشد در کل می توان گفت تکنولوژی هوشمند یا هوشمند وایرلس بهترین و کامل ترین عملکرد سمعک و بالاترین درجه از انعطاف پذیری و جبران کم شنوایی را برای بیمار فراهم می نماید.
صرف نظر از انواع سمعک از لحاظ تکنولوژی که در قسمت تعریف سمعک به آن اشاره شده است سمعک ها از لحاظ شکل ظاهری و جایگاه قرار گیری روی گوش بیمار به چند دسته تقسیم بندی می شوند که در این قسمت به شرح آن می پردازیم.
همانطور که از نام این سمعک مشخص است این سمعک پشت گوش بیمار قرار گرفته و از طریق یک تیوب نازک به قالبی که داخل مجرای گوش بیمار قرار می گیرد متصل می شود این مدل از سمعک در بین وسایل کمک شنیداری مدلی مرسوم و رایج می باشد و می توان گفت یکی از پرکاربرد ترین مدلهای سمعک در دنیا می باشد باتری مورد استفاده در سمعک های پشت گوشی بسته به نوع سمعک می تواند در اندازه های متفاوت ۱۰ ۱۳، ۳۱۲ و ۶۷۵ باشد معمولاً سمکها مجهز به دکمه تنظیم سطح بلندی یا شدت صدا می باشد که توسط بیمار قابل کم یا زیاد کردن می باشد در سمعک های قدیمی تر تنظیم صدا به شکل ولوم چرخشی می باشد ولی در سمعک های جدید تر به صورت دکمه های روی سمعک قرار گرفته است. که می توان با فشار دادن روی آن صدای سمعک را کم یا زیاد کرد سمعک های پشت گوشی افت های متفاوتی از خفیف تا شدید و حتی عمیق را پوشش می دهند که بسته به نوع سمعک دارد.
شکل ظریف تر و جمع و جور تر از سمعک پشت گوشی استاندارد می باشد که اندازه خیلی کوچکی دارد و پشت لاله گوش بیمار تقریباً دیده نمی شود این مدل از سمعک معمولاً برای افت های شنوایی تا حد متوسط مناسب می باشد باتری مورد استفاده در این سمعک ها می تواند شماره ۱۰ یا ۳۱۲ باشد.
این مدل از سمعک پشت گوشی همانطور که از نام آن بر می آید قدرت بالایی دارد و برای آن دسته از بیماران که کاهش شنوایی شدید تا عمیق دارند مورد استفاده قرار می گیرد به همین علت از لحاظ اندازه بزرگتر از سایر اشکال سمعک پشت گوشی می باشند و باتری مورد استفاده در این سمعک ها غالباً از نوع ۶۷۵ می باشد.
این مدل سمعک نیز پشت گوش بیمار قرار می گیرد و معمولاً در اندازه های کوچک ساخته می شود. بلندگوی این سمعک داخل مجرای گوش قرار می گیرد و صدا مستقیماً به داخل گوش بیمار انتقال می یابد از این جهت می تواند صدای واضح تر و بلندتری به بیمار ارائه دهد این سمعک به علت طراحی زیبا و کوچک و راحتی استفاده توسط بیمار به علت نداشتن قالب یکی از محبوب ترین مدل های سمعک پشت گوشی می باشد محدوده پوشش کم شنوایی برای این سمعک از کاهش شنوایی خفیف تا شدید می باشد و بیشتر در بیمارانی استفاده می شود که کاهش شنوایی شدیدتر به ویژه در فرکانس های زیر داشته باشند باتری مورد استفاده در این سمعک غالباً شماره ۱۰ یا ۳۱۲ می باشد.
این نوع سمعک در حال حاضر به عنوان کوچک ترین و ظریف ترین سمعک دنیا شناخته می گردد و چون در عمق کانال گوش بیمار قرار می گیرد به آن سمعک مخفی و نامرئی اطلاق می شود این نوع سمعک غالباً از برندهای معتبر دنیا تولید می شود و از نوع هوشمند می باشند این سمعک برای بیماران با کاهش شنوایی خفیف تا متوسط مناسب می باشد و در افت های شدیدتر کاربرد ندارد در واقع می توان گفت این سمعک برای بیمارانی که کاهش شنوایی شدید تر داشته باشند و یا از لحاظ وضعیت ظاهری و آناتومیک کانال گوش خیلی باریک داشته باشند محدودیت استفاده دارد ذکر این نکته مهم می باشد که دیده شدن یا نشدن سمعک نامرئی داخل گوش بستگی به اندازه و شکل گوش بیمار دارد و از بیمار به بیمار دیگر متفاوت است اگر مجرای گوش بیمار تا حدی بزرگ باشد سمعک می تواند کاملاً در عمق کانال قرار گرفته و صددرصد مخفی باشد ولی در بعضی بیماران که مجرای باریک تر و پر انعطاف تری دارند ممکن است قاعده سمعک تا حدی پیدا باشد یکی دیگر از محدودیت های استفاده از سمعک های نامرئی برای بیمارانی است که به هر دلیل مهارت دست در آن ها ضعیف میباشد و نمی توانند به طور صحیح سمعک را در جای خود قرار دهند از محدودیت های دیگر این سمعک ها برای بیمارانی است که مجرای گوش جرم ساز دارند و سمعک نامرئی در این بیماران به علت ورود جرم به دهانه سمعک و بلندگو مرتب دچار مشکل می شود و بعد از اتمام گارانتی برای بیماران هزینه ساز می گردد باتری مورد استفاده در این سمعک شماره ۱۰ یعنی کوچکترین نوع باتری می باشد.
بیشتر بخوانید: معرفی سمعک های استخوانی
بعد از سمعک های نامرئی این مدل سمعک کوچکترین سمعک داخل گوشی می باشد که کاملاً داخل مجرای گوش بیمار قرار گرفته و مخفی می باشد و فقط کمی از سمعک های نامرئی بزرگتر ساخته می شود می توان گفت رایج ترین شکل سمعک های نامرئی که در حال حاضر برای بیماران ساخته می شود سمعک های cic می باشند که محدودیت های سمعک های iic را تا حدودی ندارند و از آن مهم تر از لحاظ قیمتی برای بیمار مقرون به صرفه تر می باشند این سمعک ها می توانند افت های شنوایی از حد خفیف تا شدید را پوشش دهند و از باتری ۱۰ در آن ها استفاده می شود در این مدل از سمعک نیز اگر مجرای گوش بیمار از لحاظ شکل ظاهری مناسب باشد کاملاً به صورت مخفی ساخته می شود و می توان آن را به صورت عمقی تر در مجرا قرار داد این مدل از سمعک ها می توانند در انواع نیمه دیجیتال تا سمعک های هوشمند پیشرفته ساخته شوند و تنوع بالاتری دارند.
همانطور که از نام این سمعک مشخص است این مدل نیز در داخل کانال گوش قرار می گیرد ولی کمی از سمعک cic بزرگ تر ساخته می شود به طوری که مقداری از قاعده سمعک در داخل کونکا یا اصطلاحاً صدفه گوش قرار می گیرد علت بزرگتر ساخته شدن این مدل مربوط به قوی تر بودن این سمعک می باشد که برای بیمارانی که افت های شدیدتری دارند استفاده می گردد و یا بیمارانی که به علت محدودیت حرکت دست نمی توانند از سمعک های کوچکتر مثلاً نامرئی استفاده نمایند این مدل از سمعک نیز می تواند در انواع نیمه دیجیتال تا هوشمند ساخته شود باتری مورد استفاده در این مدل غالباً در اندازه ۳۱۲ می باشد.
این مدل سمعک بزرگترین سایز سمعک داخل گوشی می باشد که تقریباً داخل صدفه گوش بیمار را پر می کند و از لحاظ شکل ظاهری تقریباً پیدا می باشد باتری مورد استفاده در این سمعک شماره ۱۳ می باشد و در انواع نیمه دیجیتال تا هوشمند قابل سفارش هستند این سمعک ها با توجه به اندازه آنها که از سایر اشکال سمعک های داخل گوشی بزرگ تر می باشند برای افت های شنوایی شدید تا عمیق مناسب می باشند و همچنین برای بیمارانی که مایل هستند سمعک داخل گوشی داشته باشند و از طرفی کاهش شنوایی شدید دارند و یا مهارت دستی ضعیف یا قدرت بینایی ضعیف دارند گزینه مناسبی می باشد.
در سمعک های جیبی میکروفون و تقویت کننده درون محفظه ای نصب شده است که در داخل جیب یا در لباس بیمار قرار می گیرد بلندگوی سمعک توسط سیمی به سمعک متصل می شود و به وسیله یک قالب استاندارد داخل گوش بیمار قرار می گیرد این مدل از سمعک غالباً برای افرادی که کم شنوایی های عمیق دارند و از لحاظ سنی خیلی سالخورده می باشند و توانایی مدیریت سمعک خود را ندارند و سایر انواع سمعک را نمی توانند استفاده یا نگهداری نمایند گزینه مناسبی می باشد البته امروزه استفاده از این سمعک زیاد رایج نمی باشد ولی در برخی بیماران که شرایط خاصی دارند قابل تجویز می باشد باتری مورد استفاده در این سمعک غالباً از نوع باتری های قلمی باشد قیمت این مدل از سمعک نیز نسبت به انواع دیگر خیلی پایین تر می باشد.
نوع سمعک پشت گوشی | توضیحات کوتاه | مزایا |
BTE (پشت گوشی کلاسیک) |
رایج ترین نوع سمعک که روی لاله گوش قرار می گیرد و صدا از طریق تیوب به داخل گوش منتقل می شود. | مناسب برای انواع کم شنوایی، قدرت تقویت بالا، دوام بیشتر، مناسب برای کودکان و سالمندان |
Micro BTE (میکرو پشت گوشی) |
نسخه کوچک تر و سبک تر سمعک های پشت گوشی سنتی است که برای زیبایی بیشتر طراحی شده اند. | طراحی ظریف، سبک و راحت، کمتر دیده می شود، مناسب برای کم شنوایی خفیف تا متوسط |
(BTE (Super Power | سمعک هایی با قدرت خروجی بالا برای افرادی با کم شنوایی شدید تا عمیق. | قدرت تقویت بسیار بالا، مناسب برای کم شنوایی های شدید، قابلیت استفاده با قالب اختصاصی |
RITE (Receiver in the Ear) | گیرنده صدا در ورودی مجرای گوش قرار می گیرد، اما بقیه اجزا پشت گوش هستند. | صدای شفاف تر، کاهش پدیده انسداد، مناسب برای کم شنوایی ملایم تا شدید |
RIC (Receiver in Canal) | گیرنده در داخل کانال گوش قرار دارد و با سیم نازک به سمعک پشت گوشی متصل می شود. | کیفیت صدای بالا، طراحی زیبا و سبک، قابل تنظیم برای طیف وسیعی از کم شنوایی ها |
نوع سمعک پشت گوشی | توضیحات کوتاه | مزایا |
ITE (In The Ear) | سمعک هایی که تماماً در حفره خارجی گوش قرار می گیرند و برای کم شنوایی ملایم تا شدید مناسب اند. | استفاده آسان، اندازه بزرگ تر برای کاربری راحت تر، قدرت بالا و امکان استفاده از کنترل دستی |
ITC (In The Canal) | بخشی از سمعک داخل مجرای گوش و بخشی در حفره بیرونی قرار دارد، طراحی جمع وجور دارد. | کمتر دیده می شود، عملکرد مناسب برای کم شنوایی ملایم تا متوسط |
CIC (Completely In Canal) | به طور کامل داخل کانال گوش قرار می گیرد و تنها بخش کوچکی قابل مشاهده است. | طراحی بسیار کوچک، زیبایی بیشتر، مناسب برای کم شنوایی خفیف تا متوسط |
IIC (Invisible In Canal) | نامرئی ترین مدل داخل گوشی که عمیق تر از همه در کانال گوش قرار می گیرد. | بسیار مخفی و غیرقابل مشاهده، صدای طبیعی تر، مناسب برای کاربران حساس به ظاهر سمعک |
سمعک شارژی جدیدترین نوع سمعک می باشد که نیاز به تعویض باتری ندارد و مشکل تعویض باتری برای بیمار را حل کرده است چرا که بعضی سمعک ها مصرف بالای باتری دارند و نیاز به تعویض باتری در فواصل زمانی کوتاه دارند و از طرفی هزینه باطری سمعک در حال حاضر زیاد مقرون به صرفه نمی باشد.
مسئله دیگر تعویض باتری، این است که در افراد سالخورده و مسن که دچار مشکلات حرکتی یا ضعف بینایی هستند اندکی دشوار است.
در پاسخ به این سوال بایستی عنوان کرد که سمعک های شارژی فقط در رده های هوشمند و فراهوشمند و وایرلس قابل عرضه می باشند و سمعک های رده پایین تر این تکنولوژی را ندارند. از لحاظ شکل ظاهری در حال حاضر سمعک های داخل گوشی و نامرئی قابلیت شارژ ندارند و تنها سمعک های پشت گوشی مدرن یا میکرو که معمولاً بلندگو داخل کانال قرار می گیرد یا اصطلاحاً سمعک های ریک قابلیت شارژ دارند. بنابراین اگر بیماری تمایل به استفاده از سمعک های داخل گوشی یا نامرئی را فقط داشته باشد از تکنولوژی شارژر نمی تواند استفاده کند.
اولین شرکتی که سمعک های شارژی را وارد بازار کرد شرکت زیمنس یا سیگنیا میباشد. جدیدترین تکنولوژی که در سمعک های شارژی زیمنس استفاده شده، تکنولوژی لیتیوم-یون هست که قبلاً در مورد آن توضیح داده شد. جدیدترین سمعک های شارژی زیمنس عبارتند از:
این نوع سمعک از نوع پشت گوشی ریک ظریف و در عین حال قوی و دارای تکنولوژی های ریموت کنترل، تکنولوژی ovp، قابلیت اتصال به گوشی آیفون و دارای بلوتوث میباشد.
کافیست که سمعک را به مدت ۳ تا ۴ ساعت در شارژر قرار داده و ۲۴ ساعت از آن استفاده نماییم. این سمعک ها در پنج سطح عملکردی 1، 2، 3، 5، 7 از لحاظ تکنولوژی عرضه شده اند و با دارا بودن انواع بلندگو برای انواع میزان کم شنوایی از خفیف تا شدید مناسب می باشند.
این نوع سمعک از نوع پشت گوشی می باشد که می توان در آن از قالب های آماده و سفارشی برای بیمار استفاده کرد. بنابراین از لحاظ اندازه مقداری از سمعک های گروه قبل بزرگتر می باشد.
این سمعک ها نیز از لحاظ تکنولوژی در ۵ رده 1، 2، 3، 5، 7 می باشند و قابلیت پوشش انواع کم شنوایی از خفیف تا شدید را دارا هستند. این نوع سمعک نیز دارای بلوتوث می باشد و قابلیت اتصال به گوشی های آیفون را دارد.
این سمعک جدیدترین طرح از سمعک های پشت گوشی ریک می باشد که در عین ظرافت و طراحی خاص قابلیت پوشش انواع کم شنوایی را دارد. شارژر این سمعک ها دارای طرح ویژه و منحصر به فردی می باشد به طوریکه سمعک کاملاً داخل آن قرار گرفته و درب آن بسته شده و بیمار به راحتی می تواند آن را با خود حمل نماید.
کمپانی سمعک اوتیکن در سال ۲۰۱۶ سمعکی به نام opn را به بازار عرضه کرد که هدف از طراحی این سمعک بهبود شنوایی افراد کم شنوا در محیط های شلوغ و پرسروصدا بود.
در سال ۲۰۱۹ سری جدیدی از این سرمایه ها به نام opn s به بازار عرضه شد که دارای تکنولوژی شارژری لیتیوم-یون می باشد و سمعک یک بار شارژ کامل شده و در طول روز قابل استفاده می شود. شارژ کامل سمعک بین ۳ تا ۴ ساعت طول می کشد.
سمعک های شارژی کمپانی برنافن سمعک زرنا (zerena) می باشد که از نوع پشت گوشی ریک است و با تکنولوژی هوشمند و وایرلس قابلیت پوشش انواع کم شنوایی را دارد. در سمعک برنافن از باتری های روی - نقره یا تکنولوژی z-power استفاده شده است که قبلاً در مورد آنها توضیح داده شد.
پرسش و پاسخ
علی
اپراتور
خراسانی
اپراتور
سامانی
اپراتور
زارعی
اپراتور